Fort 41 Bronowice Małe powstał w latach 1884 - 1885 jako dzieło ziemno - drewniane (fort półstały).

(Forty Twierdzy Kraków wznoszono zwykle w dwóch etapach: początkowo budowano dzieła polowe, ziemno - drewniane, by póżniej przebudować je w forty stałe, betonowe; tylko jeden z nich, właśnie Fort 41 Bronowice Małe, nigdy tej przebudowy nie doczekał, pozostając do wybuchu wojny w pierwotnym stanie i narysie: prostokątny ciąg wysokich wałów ziemnych i fosy umacniały dwie wieloboczne ziemne basteje, niczym kaponiery silnie wyunięte na przedpole; Fort następnie przebudowano dla potrzeb nowoczesnych broni piechoty, nadal pozostawiono go jednak w półstałej formie)

Fort położony jest w najwyższym punkcie w okolicy (wewnątrz na wale znajduje się punkt pomiarowy), otoczony jest dookoła ładnie zagospodarowanymi ogródkami działkowymi im. Żwirki i Wigury.

Idąc ul. majora Łupaszki, po wschodniej stronie ogrodzenia widać wewnątrz ogródków działkowych wysokie wały; dawniej Fort był dodatkowo otoczony pajęczyną drutów kolczastych, zamaskowanym polem minowym, a obecnie dostępu do samego Fortu 41 Bronowice Małe, zajmującego niewielki obszar, broni tabliczka z napisem: ''Teren wojskowy, wstęp wzbroniony'', a niepokornych przekonuje o tym wartownik.

Można zobaczyć co prawda resztki ceglanego muru na dawnym dziedzińcu Fortu, ale są to prawdopodobnie tylko fundamenty zniszczonych budynków i schronów dawnego, drewnianego wyposażenia wnętrza obiektu.

Ogień z ustawionych na bastejach Fortu karabinach maszynowych bronił nie tylko fosy, ale i przedpola.

Z Fortu 41 Bronowice Małe zachowały się jedynie wały ziemne; dawniej były one znacznie wyższe i bardziej rozbudowane.

Dalsze losy w skrócie:
Wały ziemne Fortu 41 zmniejszyły się poprzez nieubłagalny upływ czasu oraz przez częściową niwelację po 1945 roku.

Przez wiele lat obiekt nie był użytkowany, obecny gospodarz - wojsko przejęło go pod koniec lat 50. XX wieku.

Masz inne informacje? - to proszę o kontakt.

Zespół dzieł obronnych:
Mimo że od strony zachodniej nie przewidywano głównego kierunku uderzenia na Twierdzę Kraków, tę właśnie stronę Krakowa - od Bronowic, Modlnicy i Toń - natura nie wyposażyła bogato w naturalne przeszkody; stąd właśnie konieczność zwiększenia siły ognia przez zlokalizowaną obok Fortu 41 baterię artyleryjską, która wzmacniała obronę daleką przedpola.

Niedaleko Fortu 41, przy ul. Tetmajera, obok czynnego, obudowanego żródełka, znajduje się schron amunicyjny z lat 1914 - 1915.

Ciekawostki:
Okoliczne drogi forteczne, a w szczególności ich system pomiędzy Fortem 41 Bronowice Małe i Fortem 41a Mydlniki, należą do najpiękniejszych pod względem widokowym (część z nich posiada jeszcze ślady zadrzewień maskujących), zaś grzbietowy odcinek drogi dojazdowej do Fortu 41 Bronowice Małe wycelowany jest wprost na... Wawel.

Krąg Twierdzy Kraków: Więcej zdjęć