Fort 47 Łysa Góra powstał w latach 1872 - 1885.

Na ozdobnym portalu bramy wjazdowej do Fortu widnieje data: 1885 ale sam projekt i budowa Fortu wiążą się z okresem o kilka lat wcześniejszym.

Twierdza Kraków ulegała w latach 1856 - 1866 bardzo intensywnej rozbudowie w oparciu o projekty opracowane pod nadzorem gen. Augusta Cabogi.

Wcześniej był tu szaniec, rozbudowany w latach 1872 - 1878 do fortu półstałego i następnie przebudowany jako fort artyleryjski przed rokiem 1886.

Jest to jeden z największych artyleryjskich fortów w Twierdzy Kraków; posiadał sześć baterii dział, jednowałowy.

Położony na wschodniej części grzbietu wzgórz ograniczających od zachodu dolinę Sudołu Dominikańskiego i Dłubni; bardzo rozległy widok na przedpole, od newralgicznej dla Twierdzy Kraków strony północno - wschodniej, stanowił główny atut jego położenia.

V sektor obronny, fortyfikujący miasto od północy, zgromadził największe forty w Twierdzy Kraków.

Góra Węgrzecka leży w odległości ok. 3 km od dawnej granicy rosyjskiej, przy głównym trakcie na Warszawę; był to kierunek największego zagrożenia, jedna z najbardziej prawdopodobnych osi natarcia na Twierdzę, stąd zbudowane tu forty i umocnienia należą do najpotężniejszych w całej Twierdzy Kraków.

Charakterystycznym elementem Fortu są obronne koszary szyjowe; blok niskich koszar szyjowych, jest dwukrotnie załamany w formie półbastionów flankujących centralnie położoną bramę.

Dodatkowo plac broni osłaniany był ziemną bastionetką; jej ściany tworzone były przez przedstok, a wjazd mieścił się w czole.

Wspomniane załamanie koszar szyjowych występuje w starszych fortach artyleryjskich Twierdzy Kraków: Fort 51 Rajsko, Fort 49 Krzesławice; póżniej zrealizowane (lata 1884 - 1886) forty artyleryjskie posiadają koszary szyjowe proste: Fort 45 Zielonki, Fort 52 Borek.

Fort posiada typowe elementy fortu artyleryjskiego, a jedyne co go wyróżnia, to jest jego wielkość i rozległość.

Nieopodal Fortu 47 Łysa Góra zbudowano jeszcze jeden potężny fort pancerny, Fort 47a Węgrzce; oba forty łączy zakryta droga rokadowa, w latach 1902 - 1910 usypano nad nią wał ziemny.

W skład grupy węgrzeckiej wchodzi zatem Fort 47 Łysa Góra - świadectwo okresu fortów ześrodkowanych (1870 - 1886), pancerny Fort 47a Węgrzce - zabytek epoki pancerza, bateria sprzężona - dając w sumie przykład systemu fortowego grupowego, oraz ostróg forteczny wpasowany w wał baterii, który swym kształtem, małymi wymiarami i silnym uzbrojeniem jest prekursorem fortyfikacji rozproszonej okresu międzywojennego (1918 - 1939).

Dalsze losy w skrócie:
W 1914 roku czyszcząc przedpole przed Fortem, dla poszerzenia pola ostrzału artyleryjskiego, zniszczono wieś Węgrzce; wtedy rozebrano także dom, który pod koniec życia, jesienią 1906 r. zakupił Stanisław Wyspiański i w którym, wraz z żoną Teofilą, zamieszkał; stąd w 1907 roku przewieziono go do szpitala w Krakowie, gdzie zmarł; w 1974 roku na miejscu domu Wyspiańskiego położono pamiątkowy kamień.

Masz inne informacje? - to proszę o kontakt.

Zespół dzieł obronnych:
W środku, pomiędzy Fortem 47 Łysa Góra i Fortem 47a Węgrzce, wpasowana w wał ziemny, usytuowana była dodatkowa bateria dział, której betonowe schrony zachowały się do dziś.

W miejscu, gdzie Trakt Warszawski kluczył pomiędzy obu fortami, na wschód od obecnego wiaduktu drogowego, w osi łuku starego Traktu, znajduje się bardzo dobrze zachowany ostróg forteczny; podstawowym jego celem było ryglowanie ogniem czołowym Traktu Warszawskiego; służyły do tego lekkie działka szybkostrzelne (kal. ok. 37 mm) lub ciężkie karabiny maszynowe; ostróg posiada dwie izby, dwie strzelnice do ognia czołowego osłonięte płytami pancernymi oraz jedną, boczną, dla broni ręcznej.

Krąg Twierdzy Kraków: Więcej zdjęć