Fort 50 Prokocim
Fort 50 Prokocim powstał w latach 1882 - 1886.
W miejscu wcześniejszych dzieł półstałych, ziemnych, z lat 1878 - 79.
Zadaniem jego była obrona Traktu Lwowskiego.
Fort ma narys pięcioboku, jak inne tego typu forty artyleryjskie w Twierdzy Kraków.
Bramę wjazdową do Fortu zdobi boniowany portal.
Do obrony bliskiej, przed bezpośrednim atakiem piechoty wroga, służyła głęboka fosa z trzema betonowymi kaponierami: podwójną - czołową i dwoma pojedyńczymi - barkowymi.
Od strony szyi zachowały się resztki wałów obronnych.
Długa, prosta poterna prowadzi do kaponiery czołowej; ze schronów w skrajnych poprzecznicach prowadzą potajniki do kaponier barkowych; obejrzeć tu można różne otwory strzelnicze: dla broni ręcznej, jak i do rzutów granatami; dobrze widoczne są otwory wentylacyjne, niezbędne do usuwania gromadzących się gazów prochowych.
Przez boczne drzwi, osłonięte załomem muru, można przejść do fosy; drzwi te służyły do wypadów na wroga w przypadku, gdyby udało mu się dostać do fosy.
Na wale artyleryjskim, pomiędzy 10 schronami pogotowia, widać stanowiska bojowe - działobitnie.
Pięć baterii dział fortecznych ostrzeliwało nadciągającego od wschodu wroga; siłę ognia potęgowała zlokalizowana przy lewym boku sprzężona bateria artyleryjska, powstała tu około 1910 roku.
Wjazdu do Fortu bronił pancerny sponson z dwoma karabinami maszynowymi Schwarzlose MO7/12, umieszczonymi w lawetach, którego obsługa składała się z 4 osób; obserwację umożliwiała pozioma szczelina obserwacyjna; swym ogniem sponson flankował również całą fosę zapola.
Załoga Fortu liczyła 619 żołnierzy.
W grudniu 1914 r., razem z innymi fortami VII sektora obronnego, głównie z Fortami 50 1/2 O i W Kosocice i Fortem 51 Rajsko, Fort 50 Prokocim wziął udział w walkach z Rosjanami; stąd, w dniu 6 grudnia, ruszyło przeciwnatarcie załogi Twierdzy, zakończone wycofaniem się wojsk rosyjskich do Wieliczki.
Dalsze losy w skrócie:
Od okresu międzywojennego służył jako magazyn wojskowy, a potem cywilny.
Pod koniec II wojny światowej w Forcie stacjonowały współpracujące z hitlerowcami formacje ukraińskie.
Od lat 70. XX wieku stoi opuszczony, bo chodź przekazano go Akademii Medycznej, nikt nie miał pomysłu jak go zagospodarować.
W 1975 roku zniwelowano sprzężoną baterię artyleryjską.
W 2004 roku nieuchwytni sprawcy grabienia fortów z pozostałych zachowanych elementów pancernych zniszczyli pancerny sponson (skryty pod ceglaną zabudową), strata niepowetowana.
Masz inne informacje? - to proszę o kontakt.
Zespół dzieł obronnych:
Nieopodal Fortu 50 Prokocim, przy ul. Wielickiej, tuż za parkingiem hipermarketu ''Tesco'', w dzikich ogródkach działkowych, skrył się schron amunicyjny, powstały w latach 1913 - 14.
Krąg Twierdzy Kraków: Więcej zdjęć
Foto: Adam Kurelewicz