Z wnioskiem do prezydenta miasta o zaktywizowanie działań promocyjnych dla zagospodarowania i rekonstrukcji fortów oraz o przełamanie barier biurokratycznych w Urzędzie Miasta w stosunku do potencjalnych inwestorów i dzierżawców tych obiektów postanowili wystąpić członkowie Komisji Kultury, Promocji i Ochrony Zabytków Rady Miasta Krakowa.

Ma to służyć ratowaniu zabytkowej substancji XIX - wiecznej, jaką są poaustriackie forty Twierdzy Kraków.

- Do adaptacji fortów potrzebna jest duża wyobrażnia i bardzo dużo pieniędzy - tłumaczył na posiedzeniu komisji Jan Janczykowski z Oddziału Ochrony Zabytków UMK.

- Do zagospodarowania są duże kubatury.

Można w tych obiektach wprowadzić bardzo różne funkcje: urządzić dom kultury, stadninę (jak w Forcie Grębałów), hotel, schronisko młodzieżowe, ścieżkę dydaktyczną.

Forty sąsiadują z dużymi terenami zielonymi, które można wykorzystać na cele rekreacyjne, np. jako stok narciarski.

Jednak trzeba rozpropagować informacje o fortach (w przewodnikach o Krakowie ten temat nie istnieje, mieszkańcy też ich nie znają) - obiektach już adaptowanych oraz o czekających na inwestorów.

Problemem jest też to, iż jeśli już znajdzie się chętny inwestor, sprawa grzężnie w urzędzie, czas płynie i inwestor rezygnuje.

Członkowie i goście Komisji Kultury zostawiali wczoraj płaszcze w szatni urządzonej w niegdysiejszym areszcie żołnierskim, a obradowali w pomieszczeniu, gdzie była żołnierska kuchnia - w Forcie 49 Krzesławice.

Fort ten gdzie ulokował się Młodzieżowy Dom Kultury, jest jednym z przykładów udanej adaptacji obiektów fortecznych.

Od 2000 r. w dawnych koszarach ma sale do zajęć (plastycznych, gimnastycznych, muzyczną itp.), a w drugiej części Fortu, której remont trwa, planuje się m.in. urządzenie schroniska młodzieżowego, które pomieściłoby autokar gości.

W Forcie, jak i na jego dziedzińcu odbywają się imprezy kulturalne.

Remont i adaptacja Fortu trwa od jesieni 1995 r. dotąd wydano na to ok. 2,1 mln zł - w tym roku miasto da na ten cel 100 tys. zł, tyle samo przeznaczył Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa, a 30 tys.zł - Dzielnica XVII.

Kraków to największa twierdza XIX - wiecznej Europy Środkowej.

Mamy 180 obiektów obronnych, zachowało się 36 fortów poaustriackich.

Forty to 12,5 tys. m kw. powierzchni, zieleń forteczna zajmuje w Krakowie 280 ha.

Z 36 fortów w gestii miasta jest 15 (szesnasty, Fort św. Benedykt, został przekazany ''Instytutowi Sztuki'').

Forty do wzięcia do adaptacji to: Fort Kościuszko (al. Waszyngtona), ruiny Fortu Sudół (ul. Powstańców), Fort Batowice (ul. Wawelska), Mistrzejowice (ul. Popielidów), Lasówka (ul. Golikówka), Prokocim (ul. Medyczna i Kostaneckiego), Borek (ul. Forteczna), Skotniki Pd. (ul. Kozienicka), Mydlniki (ul. Wieniawy Długoszewskiego), Tonie (ul. Jurajska i Łokietka), Dłubnia (ul. Petöfiego), Mogiła (ul. Igołomska), Kosocice (ul. Osterwy), Rajsko (ul. Droga Rokadowa) i Krępak (ul. ks. Józefa i Zakręt).

Forty niszczeją, ulegają dewastacji, w ruinach powstają dzikie wysypiska śmieci
- Powinno się wprowadzić preferencje dla inwestorów: możliwość odliczania z czynszów dzierżawionych nakładów na remont, nadto - oddawanie w dzierżawę na długi, wieloletni okres, gdyż takiego wymagają remonty tych na ogół bardzo zniszczonych obiektów - podpowiada Jan Janczykowski.

Członkowie Komisji Kultury uznali, iż powinien powstać folder promocyjny z fortami do wzięcia, oferta powinna się pojawić w Internecie, także w języku angielskim.

Gość komisji, dyrektor Wydziału Współpracy i Promocji Miasta UMK Bogusław Sonik zaproponował, by powstała prezentacja multimedialna całej Twierdzy Kraków i jej historii, która pokazywana byłaby w którymś z odremontowanych fortów - a turyści nabiorą wtedy ochoty do zobaczenia także opuszczonych fortów, których odwiedziny trudno na razie propagować.

Zapowiedział, iż temat fortów będzie ujmowany w folderach i przewodnikach wydawanych przez miasto.

Tekst: (MM)
Źródło: ''Dziennik Polski'' z dnia 21 lutego 2003 r.