20 obiektami lub nieruchomościami, w większości zrujnowanymi, pozostałymi po bojowych obiektach dawnej Twierdzy Kraków włada Zarząd Budynków Komunalnych.

Tylko niektóre mają użytkowników i gmina podjęła próbę znalezienia gospodarzy kilku fortów.

Fort nr 49a Dłubnia, Fort nr 50 1/2 W Kosocice i Fort nr 53 Kostrze oraz dwa ostrogi bramne Fortu nr 2 Kościuszko mają w całości lub we fragmencie zabudowań użytkowników.

- Ta forma użytkowania, ze względu na brak możliwości nakłonienia najemcy do inwestowania w obiekt, jest traktowana jako zabezpieczenie przed degradacją substancji zabytku lub rozkradaniem, a nie formą jego rewitalizacji.

Jest więc traktowana jako forma przejściowa do chwili znalezienia użytkownika - inwestora do przejęcia obiektu w dzierżawę - podaje Agnieszka Nowak z ZBK.

- Główne nasze starania ukierunkowane są na pozyskanie dla całych nieruchomości gospodarzy - inwestorów - dzierżawców.

W dzierżawę został już przekazany Fort nr 44 Tonie z przeznaczeniem na utworzenie Muzeum Twierdzy Kraków.

Dla kolejnych 4 fortów (Fort nr 49a Dłubnia, Fort nr 51 Rajsko, Fort Krępak oraz Fort nr 53 Kostrze) trwa procedura przekazania, której celem jest powołania muzeum rozproszonego.

W dzierżawę na 30 lat przekazany został również Fort nr 50a Lasówka przy ul. Golikówka.

- Sukces przetargu jest tym ważniejszy, że po raz pierwszy, oprócz wysokości czynszu dzierżawnego znaczącym był cel przyszłego zagospodarowania oraz zakres obowiązkowych (w razie braku - zagrożonych rozwiązaniem umowy) do wykonania, w okresie pierwszych trzech lat, wstępnych prac zabezpieczających i projektowych - dodaje Agnieszka Nowak.

Fort nr 2 Kościuszko zarówno w przypadku elementów kubaturowych, jak i terenu ma (na częściach) aż czterech gospodarzy, władających na podstawie prawa użytkowania lub użyczenia.

Są to Spółka Radio Muzyka Fakty FM, Komitet Kopca "Kościuszki" oraz Fundacja Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie; na pozostałym fragmencie, wraz ze zburzonymi Bastionami I i II, gospodaruje gmina Kraków (czyli ZBK).

- Po uzyskaniu pozwoleń na budowę planujemy stopniowe przywracanie mieszkańcom terenu Fortu; chodzi o remont ciągów pieszych oraz odkrycie i zabezpieczenie pozostałości po bastionach - podano nam w ZBK.

Jeszcze w tym roku ogłoszone zostaną przetargi dla kolejnych dwóch nieruchomości zabudowanych fortami.

Będą to najprawdopodobniej Fort nr 50 Prokocim i Fort nr 52 Borek, oba stanowiące własność gminy Kraków.

Ogłoszenie akurat tych przetargów jest związane z potencjalnym zainteresowaniem inwestorów.

Ponadto z Fortu nr 52a Jugowice (Łapianka) usunięte zostały pozostałości nadbudowanego, na bloku koszarowo - bojowym (prawdopodobnie w latach 70. XX wieku) budynku przemysłowego.

W bloku koszarowo - bojowym usuwana jest obecnie podwieszona pod stropem warstwa supremy, powodująca jago zawilgocenie i dalsze rdzewienie.

To ma umożliwić dalsze działania zmierzające do odtworzenia pierwotnego układu, a następnie rewitalizacji obiektu.

- Ważnym dla zasobu fortecznego działaniem jest rozpoczęcie fazy projektowej remontu Fortu nr 49 1/2a Mogiła, w ramach zadania kompensacyjnego dla budowy Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych - informuje Agnieszka Nowak.

Wykonana została pełna inwentaryzacja zieleni, projekt gospodarki zielenią i przeprowadzono wycinkę oraz prace pielęgnacyjno - porządkowe w obrębie zieleni fortecznej; docelowo cała działka Fortu ma stanowić układ parkowy.

W dalszej kolejności planowane jest odnowienie fasady wraz z przywróceniem atrap uzbrojenia osłonowego otworów okiennych i drzwiowych i przywrócenie stolarki okiennej.

Twierdza Kraków jest jedną z największych wielkich twierdz pierścieniowych, które powstały w XIX w.

Pierwsze jej obiekty zaczęły powstawać w Krakowie od momentu, gdy miasto znalazło się w 1848 r. w granicach Cesarstwa Austrii.

W Krakowie znajduje się 35 fortów, 4 ostrogi bramne, 15 schronów amunicyjnych, baterie, szańce, kawerny.

Tekst: (J.ŚW)
Źródło: ''Dziennik Polski'' z dnia 1 grudnia 2010 r.