Kompleksowy projekt rewitalizacji Twierdzy Kraków przedstawiła wczoraj Fundacja ''Janus''.

Komisja Kultury i Ochrony Zabytków wnioskuje, aby plan realizować w ścisłej współpracy z marszałkiem województwa.

I aby przystąpienie do projektu uchwalić już w czerwcu przyszłego roku.

Ponad tysiąc hektarów, na których znajduje się ponad 100 obiektów, liczy cały zespół krajobrazu warownego.

Twierdza Kraków powstała w latach 1849 - 1916.

Stanowiła ona główny element obronny monarchii Habsburgów przeciwko carskiej Rosji.

Twierdza wykorzystywana była podczas obydwu wojen światowych, zarówno w celach bojowych, jak i koszarowych oraz magazynowych.

Po II wojnie światowej w większości fortów urządzono magazyny czy niewielkie zakłady produkcyjne.

Większa część obiektów ulegała powolnemu niszczeniu, stanowiąc atrakcję przede wszystkim dla zbieraczy złomu.

Niewiele fortów udało się zagospodarować, m. in.: Krzesławice - na dom kultury czy Grębałów - na ośrodek jazdy konnej.

''Otwarta Twierdza'' - to strategia rewitalizacji Twierdzy Kraków, przygotowana przez Waldemara Brzoskwinię, Janusza Leśniewicza - Kosturskiego, Marcina J. Mikulskiego, Jadwigę Środulską - Wielgus oraz Krzysztofa Wielgusa z Fundacji Aktywnej Ochrony Zabytków Techniki i Dziedzictwa Kulturowego ''Janus''.

Podstawowym założeniem przewidywanej do roku 2015 strategii jest skupienie wszystkich obiektów i terenów zielonych Twierdzy w jeden zespół, nad którym nadzór sprawują władze miasta.

Nie wyklucza to - oczywiście - użyczenia budynków fundacjom czy organizacjom.

W efekcie powstać ma ogólnodostępny, bezpieczny i przygotowany do ruchu turystycznego kompleks, który można określić jako ''ekomuzeum''.

Jako podstawy finansowania tego pomysłu fundacja proponuje partnerstwo publiczno - prywatne.

Jedną z olbrzymich atrakcji zespołu krakowskich fortyfikacji jest zieleń.

Jak podkreślają autorzy, włączenie zieleni fortecznej do miejskich zasobów spowoduje czterokrotnie zwiększenie powierzchni miejskich terenów zieleni publicznej Krakowa.

A jeżeli się nie uda?

Fundacja przedstawiła też scenariusz pesymistyczny, który może stać się rzeczywistością, jeżeli w krótkim czasie nie zostaną podjęte żadne decyzje dotyczące Twierdzy Kraków.

Jednym z niebezpieczeństw jest rozdrobnienie fortyfikacji, które jeszcze obecnie stanowią jedną, atrakcyjną turystycznie całość.

Powoli jednak może dojść do podziału na mniejsze działki, które będą sprzedawane czy dzierżawione.

Coraz bardziej jest także odczuwalna presja inwestorów budowlanych, co z pewnością zaszkodzi istniejącym jeszcze enklawom zieleni.

Komisja Kultury i Ochrony Zabytków Rady Miasta Krakowa pozytywnie oceniła przedstawioną wczoraj strategię.

Radni wystąpili z wnioskiem do prezydenta miasta, aby z marszałkiem województwa przygotować wspólny projekt zagospodarowania Twierdzy do czerwca przyszłego roku.

Tekst: (SIE)
Źródło: "Dziennik Polski" 18 listopada 2005 r.